Het woord ‘perspectief’ wordt net zoals de woorden ‘assertief’ en ‘acquisitie’, vaak als een moeilijk woord beschouwd. Dat komt omdat het woord meerdere betekenissen heeft; daardoor is het soms even zoeken wanneer het ‘wat’ is. Het is dan ook niet gek dat het woord vaak wordt opgezocht. En daarom: deze blog.
‘Perspectief’ is zo’n gek woord waarbij je soms niet weet wat je ervan moet denken. Als je eens een opdracht te lezen krijgt met: ‘Schrijf een essay vanuit het perspectief van de schrijver’. Dat is natuurlijk een beetje vaag: perspectief van de schrijver, hoe gaat dat dan? Kortom:
Wat betekent het woord ‘Perspectief’?
Betekenissen
Het woord perspectief betekent ook wel ‘gezichtspunt’. Toch zijn er meerdere perspectieven. We leggen ze kort uit:
Perspectief en vertelperspectief
Met perspectief wordt, zoals hierboven gezegd, het ‘gezichtspunt’ bedoeld. Hiermee bedoelen ze de manier waarop iemand naar iets kijkt: hoe iemand over iets denkt. Als jij bijvoorbeeld de kleur groen niet mooi vindt. Dan zal jij een groene bank minder leuk vinden dan een vriend of vriendin die de kleur groen wel erg mooi vindt. Vanuit jouw perspectief is de bank dan niet mooi, maar vanuit het perspectief van jouw vriend of vriendin is de bank wél mooi. Het is dus hoe je ergens tegenaan kijkt, en dat kan vanalles zijn. Zo wordt vaak bij een opdracht gevraagd om te schrijven vanuit het perspectief van de schrijver. Dat betekent dat – al ben jij het niet eens met de schrijver – je iets vanuit zijn standpunt, zijn ervaring, moet kunnen uitleggen of beschrijven.
Maar dan hebben we ook nog het vertelperspectief, en dat zit weer anders. Een vertelperspectief komt namelijk voor als je een boek leest. Als je je afvraagt wat het vertelperspectief is in een boek, vraag je eigenlijk: ‘’Wie vertelt’’? Het is dus eigenlijk gewoon de verteller, of de vertelinstantie.
Lijnperspectief, kleurperspectief en luchtperspectief
Als je het hebt over een lijnperspectief, heb je het over het weergeven van diepte in een tekening of een schilderij, afgebeeld vanuit het standpunt van de schilder of kijker. Om het even in simpele taal te zeggen: stel je bent aan het schilderen en je wilt een realistische beeld maken van een weg. Dan moet je een beetje diepte creeëren, anders is het erg plat. Door lijnperspectief: lijnen zo te trekken voor diepte, krijg je een meer ruimtelijk beeld van een plat vlak. Hoe het lijnperspectief zit, hangt af van de waarnemer. Dat zie je ook vaak terug in foto’s! Als je hier meer een beeld bij wilt krijgen, raad ik je aan om ‘lijnperspectief’ in te typen bij Google Afbeeldingen. Hetzelfde geldt voor kleurperspectief: hiermee wordt diepte gemaakt met kleur. Bij luchtperspectief zie je een schilderij, foto of tekening vanuit de lucht.
Kikkerperspectief en vogelperspectief
Maar in de fotografie heb je ook nog termen die te maken hebben met perspectief. Je hebt bijvoorbeeld het kikkerperspectief: dit is een laag perspectief waarbij je als het ware naar boven kijkt. Als je bijvoorbeeld een foto bekijkt vanuit een kind (of een kikker), dan zie je dat het bekeken is vanuit een laag punt. Het vogelperspectief is precies het tegenovergestelde: je kijkt dan op het onderwerp neer, alsof je een vogel bent. Hierdoor is er meer afstand en is het beeld vaak wat kleiner.
Kortom, heel wat variaties en betekenissen zijn er van het woord ‘perspectief’. Heb je vragen of een toevoeging? Laat het me weten!
Liefs,
Vera
